LUMIN
- Digwyddiad Digidol
LUMIN RADIO: LOCAL 37
cyfres radio tair rhan
7 Rhagfyr 2020, 6:00pm to 21 Rhagfyr 2020, 6:00pm
Mae MOSTYN yn cyflwyno Local 37, cyfres radio tair rhan a ddatblygwyd mewn cydweithrediad â LUMIN, chyhoeddwr a radio a redir gan artistiaid o dan arweiniad Sadia Pineda Hameed a Beau W Beakhouse.
Bydd y gyfres radio yn cael ei darlledu ar y 7fed, 14eg a 21ain Rhagfyr am 6yh GMT ac yn cael ei chynnal gan wefan MOSTYN. Mae'r gyfres hon yn cynnwys cyfraniadau gan Gantala Press, Jade Montserrat, Hanan Issa (gwahoddwyd gan Welsh Arts Anti Racist Union (WAARU), Josèfa Ntjam a Isola Tong.
Mae’r sioe gyntaf (7fed Rhagfyr), gyda Gantala Press yn ymateb i rôl yr arlunydd yn symudiadau llafur Ffilipinaidd lleol a fudol; yr ail (14eg Rhagfyr) yn adlewyrchu ar y camau diweddar tuag at ecwiti yn y celfyddydau gyda Jade Montserrat a’r Welsh Arts Anti Racist Union; a’r trydydd (21ain Rhagfyr), gydag Isola Tong, yn dychmygu dyfodol o wrthwynebu a bodolaeth.
Mae Local 37 yn orsaf radio tanddaearol ffuglennol sy'n trosglwyddo deialog a strategaethau ar gyfer yr artist fel gweithiwr. Wedi'i ysbrydoli gan yr Undeb Llafur Ffilipineg a sefydlwyd yn yr UD ym 1933, wedi'i enwi fel 'Local 37' yn ddiweddarach, a thestun byr Carlos Bulosan 'The Writer as Worker', bydd y gyfres radio yn darlledu unwaith yr wythnos ym mis Rhagfyr, yn preswylio'r croestoriadau o greadigaeth, trosglwyddo, a chydberchenogaeth wrthdrefedigaethol a dosbarth gweithiol. Mae Local 37 yn faniffesto ar gyfer yr artist sy’n adeiladu ‘byd o gydweithrediad ar y cyd, cyd-amddiffyn, cariad gilyddol.’
“Ond o hyd mae celf yn nwylo’r dosbarth dominyddol— sy’n chwifio’i bŵer i barhau ei oruchafiaeth a’i fodolaeth. Gan fod unrhyw system gymdeithasol yn cael ei gorfodi i newid i un arall gan rymoedd economaidd concrit, mae ei gelf yn newid hefyd i gael eu hailwefru, eu hail-lunio a'u hadfywio gan yr amodau newydd. Felly, os oes gan yr ysgrifennwr unrhyw arwyddocâd, dylent ysgrifennu am y byd y mae'n byw ynddo: dehongli eu hamser a dychmygu'r dyfodol trwy eu gwybodaeth am realiti hanesyddol.”
Carlos Bulosan, ‘The Writer as Worker’, 1955
Mae LUMIN yn wasg fach, cydweithfa curadurol a rhaglen radio yng Nghaerdydd ar gyfer llenyddiaeth a chelf arbrofol, radical a phersonol o dan arweiniad Sadia Pineda Hameed a Beau W Beakhouse. Yn cymryd ysbrydoliaeth o radio tanddaearol, mae LUMIN RADIO yn sioe DIY sy'n dosbarthu synau radical o'r gorffennol a'r presennol.
Mae Sadia Pineda Hameed yn artist, awdur a churadur annibynnol wedi'i lleoli yng Nghaerdydd. Mae hi'n gweithio ym maes ffilm, gosodiad, testun a pherfformiad i archwilio trawma ar y cyd ac etifeddol; yn benodol, y ffyrdd cudd rydym yn siarad am hyn trwy freuddwydio, cymun telepathi a chyfrinachau fel strategaeth wrthdrefedigaethol sy'n gynhenid i ni. Mae hi'n gyd-sylfaenydd LUMIN. Mae hi wedi dangos gwaith gydag Artes Mundi, Amgueddfa Cymru, g39 WARP, Campfa Caerdydd, SHIFT, Gentle/Radical, yr Eisteddfod, HOAX, ac ar ddod gyda Bluecoat ac Arcade/Campfa. Mae ganddi hefyd ymarfer cydweithredol gyda Beau W Beakhouse.
Mae Beau W Beakhouse yn fardd, gwneuthurwr ffilmiau a churadur wedi'i leoli yng Nghaerdydd. Mae ei ymarfer artistig yn dychwelyd i themâu o iaith, tir, yr ôl-drefedigaethol, hanesion eiledol a breuddwydion. Mae ganddo ddiddordeb mewn syniadau o gydgyfeiriant a lluosedd, yn ogystal â rhaniadau gorfodog rhwng dynol/nad yw'n ddynol, dinas/natur. Mae'n gyd-sylfaenydd LUMIN. Mae wedi cael preswyliadau gyda Madein Roath, Campfa, SHIFT ac yn ddiweddar gyda Peak Cymru, gan greu cyfres o weithiau delwedd symudol. Mae hefyd wedi bod yn cyd-ddatblygu prosiect amlddisgyblaethol a ariannwyd gan Gyngor Celfyddydau Cymru sy'n edrych ar archifau digidol a hanes ôl-drefedigaethol trwy grefftau coed, ffilm artist a gosodiadau.
Mae GANTALA PRESS (gantalapress.org) yn wasg fach a chydweithfa lenyddol ffeministaidd Ffilipina annibynnol, di-elw, a redir gan wirfoddolwyr, a sefydlwyd yn Metro Manila, Philippines a sefydlwyd yn 2015. Mae'r wasg yn canolbwyntio ar straeon a materion menywod yn eu prosiectau: blodeugerddi, llyfrau chap, llyfrau coginio, comigs a zines a ysgrifennir gan fenywod, gan gynnwys menywod gwerinol a dosbarth gweithiol; wedi'i gynhyrchu gyda grwpiau a sefydliadau pobl; a chefnogi cymunedau ar yr ymylon. Ymhlith eu gweithiau mae MAKISAWSAW: Recipes x Ideas, a gynhyrchir mewn undod gydag ac i godi arian ac i godi arian mechnïaeth ar gyfer gweithwyr wedi'u harestio Nutriasia Food Corp.; KUMUSTA KAYO? Naratibo ng Kababaihan sa Kanayunan sa Pandemya, casgliad o ysgrifau gan ferched gwerinol yn amser COVID-19; a PA-LIWANAG: Writings by Filipinas in translation, a gyhoeddwyd gan Tilted Axis Press. Mae Gantala Press hefyd yn cynnal trafodaethau addysgol, gweithgareddau ysgrifennu gyda menywod gwerinol a threfol dlawd, a digwyddiadau diwylliannol sy'n trafod menywod, diogelwch bwyd, a materion cymdeithasol-wleidyddol.
Jade Montserrat yw derbynnydd yr Stuart Hall Foundation Scholarship sy'n cefnogi ei PhD (trwy MPhil) yn IBAR, UCLan, (Hil a Chynrychiolaeth yng Ngogledd Prydain yng nghyd-destun yr Iwerydd Du: Prosiect Ymarfer Creadigol) a datblygiad ei gwaith o'i safbwynt diasporig du yng Ngogledd Lloegr. Dyfarnwyd iddi hefyd un o ddwy Jerwood Student Drawing Prizes yn 2017 am No Need for Clothing, ffotograff dogfennol o osodiad lluniadu yn Cooper Gallery DJCAD gan Jacquetta Clark. Mae prosiect Jade's Rainbow Tribe - cyfuniad o amlygiadau hanesyddol a chyfoes o Ddiwylliant Du o safbwynt y Diaspora Du yn ganolog i'r ffyrdd y mae'n cynhyrchu corff o waith, gan gynnwys No Need For Clothing a'i ailadroddiadau, ynghyd â'i gwaith perfformio Revue. Comisiynwyd Jade i gyflwyno Revue fel perfformiad byw 24 awr yn SPILL Festival of Performance, Hydref 2018, arddangosfa unigol yn The Bluecoat, Lerpwl, (Tach - 10 Mawrth 2019) a fu ar daith i Humber Street Gallery (Gorffennaf - Medi 2019) a chomisiynwyd gan Art on the Underground i greu clawr Winter Night Tube 2018. Mae Iniva a Manchester Art Gallery wedi comisiynu Jade fel yr artist cyntaf ar gyfer prosiect Future Collect (2020).
Mae’r Welsh Arts Anti Racist Union (WAARU) yn gasgliad gwrth-hiliol dan arweiniad artistiaid a gweithiwr celf o womxn ddu ac nad yw'n ddu o liw, sy'n gweithio tuag at gael gwared ar rwystrau economaidd, diwylliannol a hiliol sy'n wynebu pobl Ddu a phobl nad ydynt yn Ddu o liw yng Nghymru. Mae WAARU yn ceisio datgymalu anghyfiawnder systemig yn y sector a'i sefydliadau, gan ddychmygu a mynnu realiti teg i ni i gyd.
Mae Hanan Issa yn awdur, bardd ac arlunydd o Gymru. Cyhoeddwyd ei phamffled cyntaf ‘My Body Can House Two Hearts’ gan Burning Eye Books. Perfformiwyd a chyhoeddwyd ei gwaith mewn lleoedd fel BBC Cymru, ITV Cymru, Huffington Post, gŵyl StAnza a Poetry Wales. Perfformiwyd ei ymson buddugol yn Theatr Bush yn 2018. Hi yw cyd-olygydd ‘Just So You Know: Essays of Experience’ a gyhoeddwyd gan Parthian Books. Cymerodd Hanan ran yn ystafell awduron Channel 4 yn 2019 ar gyfer sioe gomedi poblogaidd ‘Lady Parts’. Mae hi'n gyd-sylfaenydd y grŵp meic agored Where I’m Coming From. Ar hyn o bryd mae hi'n gweithio ar gomisiynau ffilm fer: mae un yn ffilm fer wedi'i hanimeiddio ar gyfer BBC New Creatives; mae un arall gyda Cwmni Dawns Cenedlaethol Cymru ac mae'n ffilm gydweithredol farddoniaeth ddawns. Mae hi wedi derbyn comisiwn ffilm fer Ffolio 2020 - Ffilm Cymru/ BBC Cymru.
Mae Isola Tong (g. 1987, Manila) yn fenyw drawsrywiol, bensaer ac artist gweledol sy'n ymarfer ym Manila ar hyn o bryd. Mae ei gwaith yn ymchwilio cysylltiadau perthnasoedd rhwng rhyw, ecoleg, pŵer ac ethnoleg. Mae gwreiddiau brodorol ei hymarfer yn herio tra-arglwyddiaeth orllewinol a globaleiddio diwylliant gweledol wrth chwilio am gymalau ôl-drefedigaethol. Mae ei gwaith sy'n rhychwantu amrywiaeth o gyfryngau yn portreadu dargyfeiredd oddi wrth anthropocentriaeth o blaid asiantaethau rhyng-gysylltiedig. Graddiodd yn cum laude yr University of Santo Tomas gyda gradd baglor mewn Pensaernïaeth. Bu hefyd yn astudio ac yn gweithio yn Osaka, Japan am bedair blynedd. Roedd hi wedi dangos a pherfformio yng Nghorea, Slofenia, Serbia a'r Deyrnas Unedig. Ar hyn o bryd mae hi'n dysgu dylunio pensaernïol, theori a hanes yn De La Salle - College of Saint Benilde School of Design and the Arts ym Manila.
Roedd y prosiect yma’n bosibl gydag arian y Loteri Genedlaethol drwy Gyngor Celfyddydau Cymru.
